Over Betsy
Curriculum Vitae
Betsy Torenbos
Geboren in Annen (Drenthe)
Directeur, Stichting Be-wonder
Betsy Torenbos ontwikkelde haar carrière als uitvoerend danseres na het behalen van haar Bachelor aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (AHK, 1991) en een Master’s degree aan DasArts in Amsterdam ten tijde van Ritsaert ten Cate (1997-2000). Ze maakte binnen de opleiding 3 belangrijke stukken op basis van oral history: een hommage voor haar buddy Armand Busropan (gestorven aan Aids), Voorbij voor Aat Breur (overlevende van Ravensbrück) en She and Me (anonieme overlevende van Auswitz). Later groeide ze uit tot theaterregisseur en beeldend kunstenaar. In de afgelopen 22 jaar heeft Torenbos verschillende jaarlijkse producties gemaakt voor haar stichting, Stichting Be-wonder, vaak gebaseerd op mondelinge geschiedenis of literatuur. Torenbos heeft gewerkt als theaterregisseur, beeldend kunstenaar en uitvoerend danseres in Italië, Japan, Oostenrijk, Polen, Cyprus, Turkije en de Verenigde Staten.
Privé
Betsy Torenbos (1969) is de jongste van vier dochters van Mien Torenbos-Smit (1939) en Hendrik Torenbos (1934-2023). Haar moeder droomde op haar 18e over 3 dochters. Alida, het tweede dochtertje werd maar 2 dagen oud. Torenbos zegt hierover: ' het voelt alsof ik mijn leven aan haar dood heb te danken'.
Betsy was twee keer getrouwd met regisseur/theatermaker Johan Doesburg (1955-2025) van 1998 tot 2005. Ze trouwde opnieuw met Johan Doesburg in februari 2015 en bleef bij hem tot aan zijn dood op 24 januari 2025.
In 2007 kreeg ze samen met componist/kunstenaar Louis Andriessen (1939-2021) een zoon (Lodewijk Johannes Hendrik). Genoemd naar Louis zelf, zijn moeder Johanna Anschütz, zijn vader Hendrik, haar vader Hendrik , oma Johanna, zus Joke en last but not least Lodewijk de Boer.
Dance and choreography Betsy Torenbos,, music Louis Andriessen, Osaka, 2005, Garden of Eros
Dans Theater Film
Belangrijke werken van Stichting Be-wonder zijn onder andere:
Adres Onbekend (2016): Een provocerende voorstelling gebaseerd op het beroemde boek van Kressmann Taylor, opgevoerd op het terrein van Kamp Westerbork, voor het resterende commandantshuis van Gemmeker. Acteurs: Hans Croiset en Hans van Veggel. Musici: Lisanne Soeterbroek/Heleen Hulst. Muziek: Chaconne, Bach / Harmonies, Louis Andriessen / Kurtág: Signs, Games and Messages – Zank, Kromatisch & Klagendes Lied (Panaszos Notá).
Anno MM (2000): Een docu-theaterproductie in Salzburg (Oostenrijk) die in het Oostenrijkse nieuws werd uitgelicht.
Voor componist Louis Andriessen maakte ze een film op het lied Y Después (2001).
Y Despues / korte film
Daarnaast danste en choreografeerde ze De Materie IV van Andriessen in Polen en USA (2000/2001).
Anno Drenthe (2002)
Groene Amsterdammer / Loek Zonneveld
Anno Turkije (2006): Multimedia producties met 'live cooking'; deelnemers van boven de 80 jaar uit Drenthe, Groningen en Turkije. In DNK Assen: Onder één dak (Jan Fabricius, Mensen die ik gekend heb (Jan Fabricius) en de film Maria in Campis voor het 750 jarig bestaan van Assen. Regie en danser in Instant Slauerhoff van beeldend kunstenaar Guus Slauerhoff met Anne Wil Blankers, Hans Croiset, Greetje Bijma, Marcel Möring, Harry de Wit en Jojanneke Vanderveen. Molly en Milly met Cox Habbema in het toenmalige AXIS festival.
Een voorstelling gebaseerd op Louis Andriessens De Tijd (2005 , 2006), die ontstond nadat ze drie jaar deels in Japan woonde en werkte. In 2006 in festival Dag in de Branding met dirigent Clark Rundell en het orkest van het Koninklijk conservatorium Den Haag.
Choreografie op De Tijd, 2005
Garden of Eros in Osaka (Air) in Japan in 2006 (theater en video-installatie) op muziek van Andriessen, B-san in Osaka, Asia Festival, (2005), dans performance Air met live painting in ANA Hotel Tokyo in 2004. Hananoki Dance op Sado in AIR in 2004 met muzikant Mr. Kano.
Voor de theaterproductie Memento & Memento Edu (2009, 2010). Louis Andriessen componeerde seven one-minute flute solos voor Betsy haar stuk Memento, uitgevoerd door fluitiste Urara Ishiko (Japan). Met actrice Nora Kretz.
Bij het Nationale Toneel werkte ze tussen 1996 en 2002 samen met regisseur Johan Doesburg als danser en choreograaf aan verschillende producties zoals Celine II, Oresteia, Het Vuil de Stad en de Dood, Het Huis van Bernarda Alba, Medea en Equus.
Johan Doesburg / website
Voor het multidisciplinaire docu-theater Hidden Trees in 2008 maakte Louis Andriessen de muziek. De multidisciplinaire productie, die met Europese subsidie (SICA) werd geproduceerd, vond plaats in Amsterdam in 2008. Daarnaast maakte ze de 3 korte films Hidden Trees op deze muziek van hem, over Louis' kindertijd.
In 2013 maakte ze op locatie in Ter Apel Vergeet mie nait (theater, installatie) met professionele acteurs en dementerenden over dementie.
Verder maakte componist Louis Andriessen verschillende improvisaties/composities voor haar werk in 2006 (theater Anno Macedonië), 2008 (theater & film Hidden Trees), 2010 (theater Memento) en in 2015 (film Gisèle, een hommage: De Dood, Rustige Malligheid, Oorlog, Het Huis, Melancholie).
Gisele, een hommage / korte film
In 2018 werd het lied Machmes Wos met toestemming van Andriessen gebruikt voor haar werk. Bob Zimmerman bewerkte het voor theater.
Tijdens Corona werd de theatervoorstelling en film Mijn liefde is een koorts geproduceerd en geregisseerd. Dit vond plaats in voorjaar 2021 in een Middeleeuwse kerk met een speciaal opgericht fluisterkoor (muziek van Bob Zimmerman). Ze creëerde ook multimedia voor dit werk. Met Rosa da Silva en Nora Kretz. Vertaling sonnet: Bas Belleman.
Mijn liefde is een koorts / televisie registratie
Betsy was producent van het driejarige project Tabee Nieuw-Guinea (21-22-23) en regisseerde het docu-theater met de performers Raki Ap en Robinson Jouwe en improviserend componist Oscar Jan Hoogland. De multimedia-installatie maakte ze samen met TeZ: www.tez.it. Paul Pattynama verzorgde de symposia en zijn vader Rob Pattynama was de aanleiding van het gehele project.
Al de interviews worden in 2026 ontsloten via de Ons land. Op Onsland.nl vind je diepgaande informatie over het gedeelde Nederlands-Indonesisch verleden. De focus ligt hierbij op de Tweede Wereldoorlog en dekolonisatie. Een groot netwerk van aangesloten erfgoedinstellingen, musea en archieven maken hier diverse bronnen voor jou beschikbaar.
Ons land
Trailer project Tabee Nieuw-Guinea
De première van haar community art project PAAH!, in de omgeving van haar geboorteplaats Annen, staat gepland voor eind seizoen 2025-2026. Ze werkt hiervoor nauw samen met welzijnsorganisatie Impuls.
Momenteel werkt ze aan een documentaire over Louis Andriessens met zijn muziekcompositie De Tijd als uitgangspunt; De tijd van Louis Andriessen in nauwe samenwerking met Bianca van Riemsdijk.
Ze reist hiervoor in mei en in november 2025 naar Tokyo.
Acteurs Wil van Kralingen, Hans Dagelet, BT en Vincent van den Berg in Celine II geregisseerd door Johan Doesburg bij Het Nationale Toneel, Den Haag, 19
foto: Kevin Kwee
Betsy Torenbos in 2024
Copyright 2025 Stichting Be-wonder